Historia Litwy

Wykaz skrótów . . 8
Przedmowa . . 9

Wstęp - LITWA - CZĘŚĆ EUROPY ŚRODKOWEJ . . 12
Geograficzne centrum Europy? . . 12
Pochodzenie nazwy Litwy oraz los koncepcji państwa . . 13
Główne cechy historii Litwy . . 17
Najważniejsze daty z historii Litwy . . 22

Rozdział I - STAROŻYTNA LITWA . . 23
STAROŻYTNI BAŁTOWIE I POWSTANIE PAŃSTWA LITEWSKIEGO . . 23
  Pogaństwo i pierwsza wzmianka o Litwie z 1009 roku . . 24
  Mendog buduje państwo litewskie. Koronacja Mendoga w 1253 roku . . 29
  Przetrwanie dynastii Giedyminowiczów . . 34
PAŃSTWO POGAN. CHRZEST LITWY . . 38
  Mocarstwo Olgierda . . 39
  Litwa na obszarach prawosławnej Rusi . . 42
  Chrzest Litwy - zakończenie kształtowania się Europy? . . 44
IMPERIUM WITOLDA . . 47
  Przemiany za panowania Witolda . . 48
  Bitwa pod Grunwaldem . . 50
  Święty władca . . 53
WIELKIE KSIĘSTWO LITEWSKIE NA DRODZE DO ZACHODU . . 57
  Chrystianizacja i Święty Kazimierz. Gotyk . . 58
  Piśmiennictwo . . 61
  Renesans i reformacja . . 66

Rozdział II - UNIA POLSKO-LITEWSKA . . 70
RZECZPOSPOLITA OBOJGA NARODÓW . . 71
  Unia Lubelska . . 71
  Barok europejski w WKL. Demokracja szlachecka . . 74
  Religia państwowa czy dziesięć konfesji? . . 79
  Narody, języki, piśmiennictwo . . 81
  Uniwersytet Wileński . . 86
  Architektura baroku występująca najdalej na północ i wschód . . 91
  Gaon i „Jerozolima Północy" . . 92
PIERWSZA KONSTYTUCJA W EUROPIE I JEJ UPADEK . . 94
  Idee Oświecenia w WKL . . 95
  Konstytucja 3 Maja i Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów . . 100
  Upadek Wielkiego Księstwa Litewskiego . . 103

Rozdział III - LITWA W SKŁADZIE CESARSTWA ROSYJSKIEGO (1795-1915) . . 109
W KRĘGU ODDZIAŁYWANIA DAWNEGO PAŃSTWA . . 111
  Autonomia kulturalna w cieniu Napoleona . . 111
  Powstanie lat 1830-1831 . . 115
  Rządy carskie: „Tu nie będzie Polski" . . 118
  Powstanie lat 1863-1864 . . 120;
  „Księstwo" biskupa Motiejusa Valanćiusa . . 122
LUD STAJE SIĘ NARODEM . . 127
  Polityka rusyfikacyjna w latach 1864-1904 . . 127
  „Ród nasz jest litewski!" . . 132
  Litwa w nowych warunkach dąży do autonomii . . 135
  Litwa po 1905 roku - walka kulturalna . . 138

Rozdział IV - ODRODZENIE PAŃSTWA LITEWSKIEGO . . 144
WALKA O NIEPODLEGŁOŚĆ . . 146
  Plany Litwy: od autonomii po niepodległość . . 146
  Akt 16 lutego 1918 r. . . 152;
  W systemie wersalskim . . 155
  Zawarcie pokoju z Rosją Radziecką 12 lipca 1920 r. . . 159
  Ostatnia możliwość utworzenia federacji z Polską . . 161
  Sejm Założycielski i jego postanowienia . . 166
NARODZINY NARODU . . 170
  Przyłączenie Kłajpedy - Litwa uzyskuje dostęp do morza . . 170
  Demokracja lewicy i przewrót grudniowy 1926 roku . . 173
  Prezydent Antanas Smetona i premier Augustinas Voldemaras . . 178
  Tandem Antanasa Smetony i Juozasa Tubelisa . . 184
  Żydzi i Polacy, obywatele Litwy . . 188
  Pokolenie okresu niepodległości . . 192
ERA ULTIMATÓW TRZECH SĄSIADÓW . . 199
  Litwa i Polska: stosunki bez stosunków . . 199
  Pierwszy w Europie proces przeciwko nazistom i utrata Kłajpedy . . 202
  Polityka neutralności i Pakt Ribbentrop-Mołotow . . 206
  Ultimatum ZSRR w 1940 roku i okupacja sowiecka . . 210

Rozdział V - LITWA POD OKUPACJĄ SOWIECKĄ I NAZISTOWSKA . . 214
W KLESZCZACH STALINA I HITLERA . . 214
  Sowietyzacja Litwy . . 215
  Represje oraz Powstanie Czerwcowe 1941 roku . . 219
  Zagłada Żydów litewskich - Holokaust . . 224
  Nazistowski samorząd - litewskie samoduszenie . . 229
PONOWNIE W SKŁADZIE ZSRR . . 234
  Spod okupacji nazistowskiej - pod sowiecką . . 234
  Wojna po wojnie - zbrojny opór . . 238
  Sowietyzacja systemu gospodarczego . . 244
  Ujednolicanie kultury . . 250
  Oświata i próby rusyfikacji . . 253
  Litewska Służba Dyplomatyczna i uchodźstwo . . 255
  Niezjednane społeczeństwo . . 259

Rozdział VI - ŚPIEWAJĄCA REWOLUCJA . . 267
Z SĄJUDISEM ZA LITWĘ . . 267
  Litewski Ruch na Rzecz Przebudowy Sąjudis. Lata 1988-1990 . . 267
  Odzyskanie niepodległości przez Litwę . . 273
  W oczekiwaniu na międzynarodowe uznanie Litwy . . 278
  Goniąc Europę Zachodnią . . 284
  Relacje z sąsiadami oraz integracja transatlantycka . . 292

Zakończenie albo rozrzucone litewskie twarze . . 301
Teksty do dalszego czytania . . 305
Źródła ilustracji . . 307
Indeks osób . . 308