Dolnośląski Festiwal Nauki
2024
Psi żywot nie dla Bartolomeusza – niezwykłe historie bohaterów opowiadań znad Dunaju dla dzieci i młodzieży
Bartolome jest chłopcem z niepełnosprawnością. Przypadkowo zwrócił na siebie uwagę hiszpańskiej infantki Małgorzaty, która traktuje go jak maskotkę. Los chłopca odmienia się, gdy zauważono jego niezwykłe zdolności artystyczne. Bohaterowie książek dla dzieci i młodzieży, to młodzi ludzie z niezwykłymi umiejętnościami. Opowiemy o ich przygodach opisanych w utworach takich pisarzy, jak: Rachel van Kooij, Monika Pelz, Christine Noestlinger...
- Prowadząca: mgr Dalia Żminkowska
Wiedeńczycy z Galicji
Przedstawiamy państwu 15 sylwetek ludzi, którzy w dużej mierze zmienili świat w którym żyjemy. Byli naukowcami, politykami, artystami różnych sztuk – malarstwa, literatury, teatru i filmu. Łączyły ich dwie rzeczy – WIEDEŃ i GALICJA! Żadne z nich nie urodziło się w Wiedniu, ale pobyt i doświadczenie w nim zdobyte stały się odskocznią do ich wielkich karier. WIEDEŃ przełomu XIX i XX wieku ukształtował ich i wykształcił, a oni w zamian rozsławili jego imię. GALICJA natomiast, gdyż tam sięgały ich wspólne korzenie. Magiczna, romantyczna Galicja Isaaca Bashevisa Singera i bogaty, wpływowy Wiedeń Cesarza Franciszka Józefa II.
- Prowadząca: mgr Dalia Żminkowska
Cafe AS – historia przetrwania Szymona Wiesenthala
Szymon Wiesenthal (ur. 31 grudnia 1908 r. w Buczaczu w Galicji) jest dzisiaj znany jako człowiek, który poświęcił życie wysiłkom na rzecz oddania sprawiedliwości ofiarom Shoah. Zapomniano natomiast o zawodzie architekta, który wykonywał, zanim zaczął go prześladować reżim narodowosocjalistyczny - studiował architekturę w Pradze i we Lwowie, do 1939 pracował w biurze architektonicznym. Po aresztowaniu przez narodowych socjalistów w lipcu 1941 r. został zmuszony do wykonywania pracy przymusowej w zakładach naprawczych Kolei Wschodniej i przeprowadzki do getta, a potem więziono go też w obozie janowskim. Zdołał pomóc w ucieczce żonie, ale jego własne próby ucieczki zakończyły się męczeńską wędrówką przez szereg obozów koncentracyjnych. W 1945 r., będąc więźniem obozu koncentracyjnego Mauthausen, poznał polskiego więźnia Edmunda Staniszewskiego, który ciągle donosił mu jedzenie, ratując mu w ten sposób życie. Edmund Staniszewski miał nadzieję, że wkrótce będzie mógł otworzyć w Poznaniu kawiarnię, w związku z czym poprosił Szymona Wiesenthala o pomysły na projekt. Ten jeszcze w obozie wykonał wstępne szkice. W pierwszych tygodniach po wyzwoleniu udoskonalił je, przygotowując pełne rysunki. Zaprojektował widok zewnętrzny i wewnętrzny, stroje dla personelu, a nawet plakaty reklamowe - dzisiaj powiedzielibyśmy, że opracował "corporate identity". Jednak Kawiarnia "As" - nigdy nie została zrealizowana.
Projekt przez długi czas uważano za zaginiony. W 2018 r. Muzeum Żydowskie przy pomocy US Friends of the Jewish Museum Vienna zdołało nabyć od zięcia Edmunda Staniszewskiego ponad 80 szkiców nigdy nie zrealizowanej kawiarni. Stanowią one symbol nadziei w walce Szymona Wiesenthala o przetrwanie i dokument ilustrujący dotychczas mało znaną stronę jego biografii.
- Prowadząca: mgr Dalia Żminkowska
Piękno szachowego świata na przykładzie średniowiecznego rękopisu Liber super ludum scacorum
Wystawa stacjonarna pt. „Piękno szachowego świata na przykładzie średniowiecznego rękopisu Liber super ludum scacorum”
W ramach XXVII edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki 2024 pragniemy zaprezentować wystawę stacjonarną w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Wystawa będzie wyeksponowana w przestrzeni ogólnodostępnej na poziomie trzecim. Szachy od wieków stanowiły inspirację dla sztuki i literatury dlatego też chcemy przybliżyć Państwu coś specjalnego, utwór Liber super ludum scacorum powstały pod koniec XIII wieku w Genui. Jest to moralizujący traktat objaśniający postępowanie i obowiązki ludzi różnych stanów według reguł gry w szachy. Jego autor dominikanin Jakub de Cessolis (zm. pomiędzy 1322-1337 r.) skojarzył w nim nauki o cnotach z figurami szachowymi, które posłużyły do opisania rzeczywistości społecznej przełomu XIII i XIV stulecia. Pięć rodzajów figur i osiem pionków miało reprezentować wszystkie stany i grupy zawodowe ówczesnego społeczeństwa z wyłączeniem duchowieństwa. Autor wyodrębnił i opatrzył naukami moralnymi następujące postacie: króla, królową, sędziego, rycerza, dworzanina, rolnika, kowala, tkacza, kupca-bankiera, lekarza-aptekarza, karczmarza, urzędnika miejskiego oraz włóczęgę-gracza w kości.
Średniowieczny rękopis, jest objaśnieniem gry w szachy a jednocześnie traktatem stanowym. O jego wielkiej popularności świadczy ponad 200 zachowanych do dzisiaj rękopisów, spośród których 70 jest iluminowanych. Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu posiada jeden zdobiony egzemplarz. Powstał on w I połowie XV stulecia na Śląsku. W gablotach będzie prezentowany w formie zdigitalizowanej i opatrzony odpowiednią literaturą fachową.
- Prowadzący: mgr Anna Szczotka-Sobiecka, mgr Marta Lange, Magdalena Radziszewska-Kruk, mgr Grzegorz Pawlik, dr Michał Broda
Trening ciała i ducha, czyli o sporcie i aktywności fizycznej w starożytnej Mezopotamii
Celem spotkania jest popularyzacja literatury i kultury starożytnego Bliskiego Wschodu, poprzez prezentację zagadnienia sportu i aktywności fizycznej w starożytnej Mezopotamii. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane m.in. odkrycia archeologiczne, wedle których to właśnie Mezopotamia może uchodzić za kolebkę sportu. Temat bowiem kojarzy się przede wszystkim ze starożytną Grecją, a tymczasem wykopaliska z rejonu Mezopotamii potwierdzające uprawianie dyscyplin sportowych datowane są już na III tys. p.n.e. Wśród omówionych przykładów znajdą się takie dyscypliny jak: boks, zapasy czy polowanie, ale nie zabraknie również przykładów treningu umysłu i ducha czyli rozmaitych gier. Zaproszenie jest skierowane do wszystkich osób, które pasjonują się sportem, historią, literaturą czy starożytnością i pragną odbyć fascynującą podróż po najstarszych kolebkach cywilizacji.
- Prowadząca: dr Paulina Nicko-Stępień
Na dwóch kółkach. Czyli jak Wrocław stał się miastem rowerowym
Prezentacja przedstawia początki i rozwój ruchu rowerowego we Wrocławiu do wybuchu pierwszej wojny światowej w szerokim spektrum zdarzeń: sport, rekreacja, zawody, działalność towarzystw rowerowych, wrocławscy producenci bicyklów, rynek sprzedaży, reklama, tworzenie się kultury rowerowej.
Prezentacja jest dostępna pod linkiem.
- Prowadzący: dr Grzegorz Sobel
- Forma spotkania: online
Polowanie jako sport królów a chrześcijański raj
Chrześcijański raj etymologicznie (gr. παράδεισος, łac. paradīsus, hebr. פַּרְדֵּס, ang. paradise, wł. paradiso, niem. Paradies, ros. паради́з) wywodzi się z języka perskiego (czyt. pairi.daēza), gdzie oznacza „miejsce otoczone murem”. W czasach imperium perskiego słowo to oznaczało rozległe, otoczone murami ogrody. W świecie greckim z czasem zaczął oznaczać nie tylko ogród, ale szerzej: „park dla zwierząt” (np. w Anabazie Ksenofonta z początku IV wieku p.n.e.). Wiemy też, że władcy perscy w owych otoczonych murami ogrodach oddawali się polowaniom. Wykład postara się pokazać w jaki sposób otoczone murami ogrody, które były miejscami polowań władców, zostały przejęte ideowo przez świat grecki i rzymski oraz dostały się do chrześcijaństwa. Wykład będzie uzupełniony o pokaz średniowiecznych rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej.
- Prowadzący: mgr Łukasz Krzyszczuk
2023
Czy to tylko Kopernik poruszył Ziemię? Źródła i konsekwencje rewolucji kopernikańskiej
Tematem prelekcji połączonej z wystawą rękopisów i starych druków z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu będą średniowieczne i nowożytne pisma astronomiczne, w tym egzemplarze "De revolutionibus orbium coelestium" Mikołaja Kopernika. Wydarzenie zapozna słuchaczy z wpływem, jaki na tezę Kopernika wywarły pisma średniowiecznych astronomów arabskich, na nowo odkryte dzięki tłumaczeniom, których najwięcej powstało w Italii i Hiszpanii w wiekach XII-XIV. Pokażemy też szereg książek drukowanych, które poprzedziły odkrycie Kopernika, przykłady dzieł, jakie znalazły się w prywatnej bibliotece uczonego oraz pierwsze wydania jego fundamentalnej publikacji. Wspomnimy też o recepcji traktatu Kopernika w ciągu kilku stuleci po jego opublikowaniu i wpływ, jakie jego dzieło wywarło na rozwój europejskiej i światowej nauki.
- Prowadzący: mgr Diana Codogni-Łańcucka, mgr Łukasz Krzyszczuk
- Współprowadzący: dr Lucyna Biały, mgr Weronika Karlak, Wydział Fizyki i Astronomii UWr
Mikołaj Kopernik prekursor postępu. Spadkobiercy i kontynuatorzy myśli kopernikańskiej
W ramach XXVI edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki 2023, pragniemy zaprezentować wystawę stacjonarną w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Wystawa będzie wyeksponowana w przestrzeni ogólnodostępnej. Przybliżymy Państwu postać Mikołaja Kopernika, wielkiego polskiego naukowca, twórcę heliocentrycznego modelu układu słonecznego. Uczonego, który pomimo swojego szacunku do tradycji i religii potrafił dokonać rewolucji w nauce i zapoczątkować proces powstania dyscyplin naukowych, z którymi nierozerwalnie powiązane są nazwiska następców myśli kopernikańskiej. Chcemy przybliżyć sylwetki takich uczonych jak: Tycho Brahego, Jana Keplera, Galileusza, Isaaca Newtona, Gottfrieda Wilhelma Leibniza czy Renego Descartesa. Bazowali oni na dokładniejszych mapach, precyzyjniejszych urządzeniach czy pomiarach. Niewątpliwie zrewolucjonizowali świat nauki. Należy jednak pamiętać, że cały ten przewrót w świecie astronomicznym zaczął się od Mikołaja Kopernika a rok 1543 stał się umowną datą po której nastąpił dynamiczny rozwój dyscyplin w zakresie astronomii i nauk pokrewnych wykorzystywanych także do dzisiaj.
W gablotach będą prezentowane materiały z kolekcji Zbiorów Graficznych BUWr a także literatura fachowa ze Zbiorów Ogólnych.
- Prowadzący: mgr Anna Górska, mgr Anna Szczotka-Sobiecka, mgr Katarzyna Kwaśniak
Historia zapisana w eterze. Powstanie i działalność Śląskiej Rozgłośni Radiowej (Schlesische Funkstunde) we Wrocławiu w latach 1924-1932
Prezentacja przedstawia prace przygotowawcze i uruchomienie rozgłośni radiowej we Wrocławiu (1924), jej prekursorów, rozwój oferty programowej, reklamy, przenikanie społeczne, jak również czołowe postaci z nią związane do czasu upaństwowienia przedsiębiorstwa w 1932 r.
- Prowadzący: Grzegorz Sobel
Modernistyczny Wrocław – przegląd architektury początku XX w.
Wrocław w latach 1910 – 1933 był ośrodkiem modernistycznej architektury w Niemczech. Pod wpływem Le Corbusiera – ojca modernistycznego stylu narodowego, powstały projekty architektoniczne takich twórców jak: Erich Mendelsohn, Hans Poelzing, Max Berg, Theo Effenberger, Adolf Rading, Hans Scharoun i Ernst May. Na wystawie „Modernistyczny Wrocław – przegląd architektury początku XX w.” zostaną zademonstrowane wybrane budowle zaprojektowane przez wymienionych architektów; od wspaniałej perły architektonicznej – Hali Stulecia projektu Maksa Berga, czy domu towarowego Rudolfa Petersdorffa autorstwa Ericha Mendelsohna, po budowle powstałe w ramach wystawy mieszkaniowej WUWA (Wohnungs- und Werkraumausstellung). Niniejsza wystawa będzie prezentować okoł 30 obiektów przemysłowych, kamienic, domów jednorodzinnych i domów handlowych, powstałych na początku XX wieku, których cechą charakterystyczną, w porównaniu do innych miast europejskich, było płynne przejście ze stylu historyzującego do modernistycznego. Wystawa ma na celu wzbudzić zainteresowanie potencjalnego odbiorcy wspólnym dziedzictwem Niemiec i Polski.
- Prowadzący: Eleonora Kołaczyk, Piotr Szulc
Maraton czytania dzieł Kopernika
W tym roku obchodzimy 550 rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Z tej okazji zapraszamy na wspólną lekturę fragmentów jego dzieł, w tym dzieła jego życia "O obrotach", w której zaprezentowany został model heliocentryczny. Jest to pozycja bardzo obszerna i trudna w odbiorze. Niemniej wstęp i fragmenty księgi pierwszej zasługują na szersze spopularyzowanie ze względu na klarowność wywodu i piękno języka. Odczytywane fragmenty "O obrotach" będą na bieżąco komentowane przez prowadzącego.
- Prowadzący: prof. Michał Tomczak
- Współprowadzący: Biblioteka Uniwersytecka
Przyczyny i konsekwencje rewolucji kopernikańskiej
Żadne odkrycie naukowe nie powstaje w próżni. W czasach Kopernika narastała krytyka modelu astronomii odziedziczonego po autorach starożytnych. Nikt jednak poza Kopernikiem nie porwał się na gruntowną przebudowę ówczesnej wizji Wszechświata. Niezwykle odważny, ale także precyzyjnie zbudowany model heliocentryczny stał się zaczynem późniejszej eksplozji, która doprowadziła do runięcia dotychczasowych przekonań o naturze świata, i stała się fundamentem współczesności.
- Prowadzący: dr Paweł Preś
- Organizator: Uniwersytet Wrocławski, Wydział Fizyki i Astronomii
- Miejsce: Uniwersytet Wrocławski, Biblioteka Uniwersytecka, ul. F. Joliot-Curie 12
Książki o Koperniku
Mikołaj Kopernik, którego odkrycie tak istotnie przyczyniło się do rozwoju ludzkości, doczekał się niezliczonej liczby biografii i innych opracowań, w których analizowany jest każdy epizod z jego życia i dyskutowane jest każde napisane przezeń słowo. W trakcie wykładu pokazane zostanie na przykładach jak w kolejnych epokach zmieniało się zainteresowanie dorobkiem Kopernika i w jaki sposób różne grupy ludzi starały się wykorzystać postać Wielkiego Astronoma do osiągnięcia własnych korzyści.
- Prowadzący: prof. Michał Tomczak
- Współprowadzący: Biblioteka Uniwersytecka
2022
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Monika Jóźwiak
Dawne smaki Wrocławia – badania artefaktów dziedzictwa kulinarnego ze zbiorów BUWr.
Prowadzący: dr Grzegorz Sobel, mgr Arkadiusz Cencora
„Jej wysokość uczoność”, czyli legendy o mecenasach nauki w Austrii
Prowadząca: mgr Dalia Żminkowska
Wrocław miastem nauki. Śladami uczonych, wynalazków i wydarzeń
Prowadzący: mgr Anna Górska, mgr Anna Szczotka-Sobiecka, mgr Katarzyna Kwaśniak
Między prawdą a fałszem. Rzetelne źródła informacji w Internecie
Prowadzący: Beata Gajda
2021
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Monika Jóźwiak
"Na czterech kółkach" - samochód w reklamie prasy wrocławskiej w latch 20. XX w.
Prowadzący: dr Grzegorz Sobel, mgr Arkadiusz Cencora, mgr Piotr Rossa
Bazyliszek – historia powstania legendy
Prowadzący: Łukasz Krzyszczuk
Magia, alchemia, astrologia, czary i czarownice - tajemnice dawnych ksiąg.
Prowadząca: dr Lucyna Biały
2020
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Monika Jóźwiak
Na zakupach w dawnym Wrocławiu
prowadzący: dr Grzegorz Sobel
Wystawa.
Mapa dla nauki, nauka na mapie
prowadzący: mgr Anna Osowska, dr Dariusz Przybytek
Prezentacja
Kiedy książka była najświeższym medium
prowadzący: dr Lucyna Biały
Nagranie wykładu.
2019
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 442 osób
Gdzie Wrocławianie robili dawniej zakupy
mgr Arkadiusz Cencora, mgr Piotr Rossa, dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej)
300 lat Księstwa Liechtenstein
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Profesor Johann Kuben SJ geniusz malarstwa kwadraturowego jako matematycznej transformacji ze świata materialnego do świata ducha i do przeszłości
mgr Ryszard Len (Oddział Zbiorów Graficznych)
Lisa und Max; Das Fürstenfest / Christiane Jung; il. Mariagrazia Orlandini
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Odkrywanie biblijnej symboliki liczb w rękopisach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Łukasz Krzyszczuk (Oddział Rekopisów)
Ilse Tielsch - 90 rocznica urodzin pisarki - film biograficzny: Aufschreiben, wie es gewesen ist
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Góra mistyczna. Wizja Ślęży w dawnych opowieściach
dr Lucyna Biały (Oddział Starych Druków)
2018
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Frekwencja: 126 osób
W walce o niepodległą - Polacy na frontach pierwszej wojny światowej. W stulecie odzyskania niepodległości
mgr Piotr Rossa, mgr Arkadiusz Cencora (Oddział Informacji Naukowej)
Gustav Klimt (1862-1918) - prekursor modernizmu. Wystawa biograficzna
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
W imię ich matek - historia Ireny Sendlerowej
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
"Jugendstil w Wiedniu" - wystawa książek
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Rzeczpospolita została wskrzeszona najpierw na mapie
dr Dariusz Przybytek, mgr Anna Osowska (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
2017
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 442 osób
KALLIOPE: Kobiety w społeczeństwie, kulturze i nauce
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
AUSTRIA: na kartkach pocztowych wrocławskiego filokartysty Stanisława Chmury
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
300. rocznica urodzin cesarzowej Marii Teresy (1717-1780)
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Wrocław w latach 20. XX wieku. Kalejdoskop zdarzeń i obrazów
mgr Arkadiusz Cencora, dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej)
150 lat "Nad pięknym modrym Dunajem" - Jan Strauss
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
"Sagi z Austrii" według Friedl Hofbauer (do wyboru) "Schulgeschichten von Franz"; narrator Christine Nöstlinger
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
"Die Wand", reż. Julian Roman Pölsler; film zrealizowany na podstawie opowiadania Marlen Haushofer pod takim samym tytułem (do wyboru) "Die Ausgesperrten" reż. Franz Novotny; scenariusz Elfriede Jelinek
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Friedrich Bernhard Werner (1690-1776) jako spiritus movens europejskiego baroku
mgr Ryszard Len (Oddział Zbiorów Graficznych)
Z dziejów reformacji na Śląsku. Kultura - Ludzie - Książki
dr Lucyna Biały (Oddział Starych Druków)
2016
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 230 osób
Z Wrocławia na Księżyc. Powstanie i działalność Towarzystwa Podróży Kosmicznych (Verein für Raumschiffahrt)
mgr Arkadiusz Cencora, dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej)
Austria na kartach pocztowych ze zbioru wrocławskiego filokartysty Stanisława Chmury
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
Pierwsza Wojna Światowa 1914-1918 - cykl filmów krótkometrażowych Druga Wojna Światowa: "W imię ich matek" - historia Ireny Sendlerowej
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
"Sissi" wg opowiadania Nory Rath-Hodann i Annemarie Kloos; "Das große Österreich-Wimmelbuch" wg Sabine Wiemers i Saskie Huk
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
"Babcia na jabłoni" wg opowiadania Miry Lobe; "Mirek i Morka" wg opowiadania Miry Lobe
mgr Dalia Żminkowska (Biblioteka Austriacka)
2015
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 154 osób
Dawna książka w nowej szacie - wydawnictwa faksymilowe w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
dr Anna Jabłońska (Czytelnia Zbiorów Specjalnych)
70 lat Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu - tradycja i przyszłość
mgr Arkadiusz Cencora, dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej)
Dzieła encyklopedyczne antyku i średniowiecza w wybranych rękopisach i starych drukach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
dr Michał Broda (Oddział Rękopisów)
Światło w sztuce - sztuka dzięki światłu
dr Iwona Bińkowska (Oddział Zbiorów Graficznych)
W labiryncie źródeł wiedzy o muzyce
mgr Mirosław Osowski, mgr Beata Krzywicka, mgr Izabela Baron, mgr Joanna Zawada (Oddział Zbiorów Muzycznych)
2014
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 145 osób
Wrocław w latach Wielkiej Wojny (1914-1918) [więcej informacji]
dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej), Andrzej Malenda (Pracownia Reprografii i Digitalizacji)
Na ludową nutę. Inspiracje kolbergowskie w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu [więcej informacji]
mgr Mirosław Osowski, mgr Beata Krzywicka, mgr Izabela Baron, mgr Joanna Zawada (Oddział Zbiorów Muzycznych)
2013
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 40 osób
Dawna mapa źródłem wiedzy o świecie [więcej informacji]
dr Dariusz Przybytek (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
Wykorzystanie rysunku, grafiki i fotografii w nauce dawniej i współcześnie [więcej informacji]
dr Iwona Bińkowska (Oddział Zbiorów Graficznych)
2012
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 157 osób
Sport w przedwojennym Wrocławiu
mgr Arkadiusz Cencora, dr Grzegorz Sobel (Oddział Informacji Naukowej)
"Odkrywanie świata" w rękopisach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Alicja Borys (Oddział Rękopisów)
Odkrywanie horyzontu geograficznego (prezentacja kartograficzna)
dr Dariusz Przybytek, mgr Anna Osowska (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
Ponadto w ramach DFN odbyła się impreza:
Austria czyta dzieciom - 20 lat Biblioteki Austriackiej we Wrocławiu
mgr Dalia Zminkowska (Biblioteka Austriacka)
2011
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 203 osoby
„Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”. Wystawa w stulecie urodzin Czesława Miłosza
mgr Aleksandra Krauze, współpraca: mgr Ewelina Gawrońska, mgr Ewa Stefańska-Drążek (Oddział Informacji Naukowej)
450 lat mapy Śląska Marcina Helwiga. Prezentacja oryginalnych wydań
dr Dariusz Przybytek, mgr Anna Osowska (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
Ponadto pracownicy Biblioteki Uniwersyteckiej współprowadzili następujące wykłady:
Ślęża - kamienie i ludzie
prof. dr hab. Alfred Majerowicz (Wydział Nauki o Ziemi i Kształtowania Środowiska), dr Lucyna Biały (Biblioteka Uniwersytecka)
Z dziejów wrocławskiej karty dań
dr Joanna Nowosielska-Sobel (Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych), dr Grzegorz Sobel (Biblioteka Uniwersytecka)
2010
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 296 osoby
Ogród: Raj, naśladownictwo Natury czy kreacja sztucznego świata? Sztuka ogrodowa w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
dr Iwona Bińkowska (Oddział Zbiorów Graficznych)
Parki w miastach śląskich - wystawa planszowa
dr Iwona Bińkowska, współpraca: Marcin Szala i mgr Jan Węglowski (Oddział Zbiorów Graficznych; Pracownia Reprografii i Digitalizacji; Gabinet Śląsko-Łużycki)
Lwowskie dziedzictwo Wrocławia
mgr Aleksandra Krauze (Oddział Informacji Naukowej)
Różnorodność w ewolucji wyobrażeń o kształcie Ziemi
dr Dariusz Przybytek (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
W gabinecie śląskich miłośników przyrody. Rękopisy o tematyce przyrodniczej w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Alicja Borys (Oddział Rękopisów)
2009
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Sprawozdanie w „Przeglądzie Uniwersyteckim” str. 26-28
Frekwencja: 621 osoby
mgr Mariusz Kruczkowski (Oddział Informacji Naukowej)
Góry mistyczne. Karkonoskie włości Ducha Gór w świetle podań i literatury
dr Lucyna Biały, oprawa audiowizualna - mgr Krzysztof Wysokiński (Oddział Udostępniania Zbiorów; Oddział Komputeryzacji)
Wrocławskie obserwatorium astronomiczne
mgr Arkadiusz Cencora (Gabinet Śląsko-Łużycki)
Niebo w malarstwie monumentalnym a teoria względności
mgr Ryszard Len (Oddział Zbiorów Graficznych)
Kartografia Księżyca wczoraj i dziś
mgr Anna Osowska (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
Od Ptolemeusza do Heweliusza - książki astronomiczne z kolekcji starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej
mgr Ewa Kaźmierczak (Oddział Starych Druków)
Biblioteka Cyfrowa od zaplecza
Tomasz Kalota (Pracownia Reprograficzna)
2008
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - dr Edyta Kotyńska
Galeria zdjęć
Artykuł w „Przeglądzie Uniwersyteckim” str. 25
Frekwencja: 782 osoby
Śląsk jak malowany
mgr Anna Osowska (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
Wspomnienia z podróży i to, co po nich pozostało
Aleksandra Król (Oddział Zbiorów Graficznych)
Komiksowa kraina
Mariusz Kruczkowski, mgr Ewa Pitak (Oddział Informacji Naukowej)
Początki motoryzacji we Wrocławiu
dr Grzegorz Sobel, mgr Jan Węglowski, mgr Arkadiusz Cencora, Sławomir Opasek (Gabinet Śląsko-Łużycki)
Mała, mniejsza, najmniejsza - miniatury książkowe w zbiorach BUWr.
mgr Iwona Domowicz (Oddział Bibliologiczny)
Biblioteka Cyfrowa źródłem wiedzy współczesnego człowieka i niezbędnym elementem nowoczesnego e-learningu - technologie Web 2.0
dr Anna Trzmielak-Stanisławska, Tomasz Kalota (Pracownia Reprograficzna)
Przebieg prac konserwatorskich przy Mappe - Monde Nouvelle Papistique 1566/1567
mgr Katarzyna Łabuz (Pracownia Konserwacji Zbiorów Specjalnych)
Interaktywna kartografia historyczna i tematyczne mapy animowane
dr Dariusz Przybytek (Oddział Zbiorów Kartograficznych)
2007
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - dr Edyta Kotyńska
Galeria zdjęć
Artykuł w „Przeglądzie Uniwersyteckim” str. 17-18
Więcej: „Przegląd Uniwersytecki” str. 29-32
Frekwencja: 1096 osób
Bibliomania - różne formy książki
mgr Iwona Domowicz (Oddział Bibliologiczny)
Patykiem po wodzie pisane - technika powstawania papierów marmuryzowanych farbami drukarskimi
Beata Stęszewska (Pracownia Konserwacji Zbiorów Specjalnych)
Stanisław Wyspiański - reformator piękna w książce
Anna Durska, mgr Ewa Pitak (Oddział Informacji Naukowej)
Artykuł w „Przeglądzie Uniwersyteckim” str. 38-39
Polonia Wrocławska (1919-1945) - stan pamięci
dr Grzegorz Sobel, Sławomir Opasek, mgr Jan Węglowski, mgr Arkadiusz Cencora (Gabinet Śląsko-Łużycki)
Biblioteka Cyfrowa i Biblioteka 2.0 [Zobacz plakat]
Tomasz Kalota (Pracownia Reprografii i Digitalizacji)
2006
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - dr Edyta Kotyńska
Sprawozdanie: „Przegląd Uniwersytecki” str. 33-35
Galeria zdjęć
Frekwencja: 136 osób
Dawna kartografia jako dziedzina interdyscyplinarna
mgr Krystyna Szykuła (Oddział Kartograficzny)
Technika powstawania papierów marmuryzowanych techniką klajstrową
Beata Stęszewska (Pracownia Konserwacji Zbiorów Specjalnych)
Kolekcja sztambuchów Oddziału Rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej
mgr Alicja Borys (Oddział Rękopisów)
Druki bibliofilskie i księgoznawcze XIX wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Iwona Domowicz (Oddział Bibliologiczny)
Biblioteka Cyfrowa, zabezpieczanie i udostępnianie zbiorów specjalnych
Jerzy Katarzyński (Pracownia Reprograficzna)
2005
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - dr Edyta Kotyńska
Sprawozdanie: „Przegląd Uniwersytecki” str. 45-47
Galeria zdjęć
Frekwencja: 620 osób
Wrocław 1945 - 60. rocznica zakończenia wojny
mgr Grzegorz Sobel, mgr Krzysztof Hertel (Gabinet Śląsko-Łużycki)
Muzyka we Wrocławiu w XIX wieku (do 1918 roku)
mgr Wacław Sobociński (Gabinet Śląsko-Łużycki), mgr Beata Krzywicka (Oddział Zbiorów Muzycznych)
Portret w grafice i fotografii
dr Iwona Bińkowska (Oddział Zbiorów Graficznych)
Muzyka na Śląsku w średniowieczu w świetle rękopisów ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Alicja Borys (Oddział Rękopisów)
Mapa odzwierciedleniem wydarzeń w dziejach świata od najdawniejszych czasów
mgr Krystyna Szykuła (Oddział Kartograficzny)
Mikołaj Kopernik i jego dzieło w świetle starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Ewa Kaźmierczak (Oddział Starych Druków)
2004
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 692 osoby
Czytanie klasyków - dzieła literatury antycznej w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Luiza Bakalarczyk (Oddział Informacji Naukowej)
Kodeks, minuskuła, welin, bordiura - ciekawostki o rękopisach
dr Edyta Kotyńska (zastępca dyrektora ds. zbiorów specjalnych)
Dokumentacja - portret przedmiotu - zapis nastroju
dr Iwona Bińkowska (Oddział Zbiorów Graficznych)
„Hofmann-Werke” - największy zakład przemysłowy Wrocławia
mgr Wacław Sobociński (Gabinet Śląsko-Łużycki)
2003
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 700 osób
Książki niezwykłe - osobliwości ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu
mgr Luiza Bakalarczyk, mgr Ewa Pitak (Oddział Informacji Naukowej)
2002
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Galeria zdjęć
Frekwencja: 400 osób
Vivat Academia, vivant Professores! - uniwersyteckie księgi jubileuszowe i pamiątkowe
mgr Luiza Bakalarczyk (Oddział Informacji Naukowej)
2001
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Frekwencja: 390 osób
Polscy humaniści i ich uczniowie w XIX-wiecznym Uniwersytecie Wrocławskim
mgr Ewa Głogowska, mgr Luiza Bakalarczyk (Oddział Informacji Naukowej)
2000
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa Pitak
Frekwencja: 750 osób
Od Gutenberga do Internetu
mgr Ewa Pitak (Oddział Informacji Naukowej)
1999
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa PitakFrekwencja: 320 osób
Piękno ilustrowanej książki
mgr Ewa Pitak, mgr Małgorzata Witka (Oddział Informacji Naukowej)
1998
Koordynator DFN w Bibliotece Uniwersyteckiej - mgr Ewa PitakFrekwencja: 200 osób
Biblioteka Uniwersytecka - przystań nauki
mgr Ewa Pitak (Oddział Informacji Naukowej)
Festiwal Nauki w Bibliotece Uniwersyteckiej w latach 1998-2006
Biblioteka Uniwersytecka uczestniczyła w każdej edycji wrocławskiego Festiwalu Nauki, począwszy od jego prologu w 1998 r. po IX - w roku 2006. Oferta programowa Biblioteki przygotowywana rokrocznie na dni Festiwalu zamyka się liczbą 21 imprez - wystaw, prezentacji i warsztatów. Były to zarówno duże wystawy organizowane w zabytkowych salach gmachu Biblioteki przy ul. K. Szajnochy, jak i kameralne spotkania w czytelniach i pracowniach biblioteki „Na Piasku” przy ul. św. Jadwigi, gdzie w historycznych murach dawnego augustiańskiego klasztoru mieszczą się kolekcje zbiorów specjalnych BU.
Autorzy bibliotecznych imprez (pracownicy Oddziału Informacji Naukowej: Luiza Bakalarczyk, Ewa Głodowska, Ewa Pitak, Małgorzata Witka, oraz pracownicy oddziałów zbiorów specjalnych: Iwona Bińkowska, Alicja Borys, Iwona Domowicz, Krzysztof Hertel, Jerzy Katarzyński, Ewa Kaźmierczak, Edyta Kotyńska, Beata Krzywicka, Grzegorz Sobel, Wacław Sobociński, Beata Stęszewska, Krystyna Szykuła) nie tylko przygotowywali scenariusze wystaw i pokazów, opracowywali katalogi oraz projektowali afisze, lecz - przede wszystkim - dzielili się wiedzą o zbiorach i starali się przedstawiać młodym uczestnikom festiwalowych spotkań rolę Biblioteki Uniwersyteckiej jako centrum edukacji, informacji i kultury. Każdej ekspozycji towarzyszył wykład, prelekcja bądź zajęcia interaktywne. Dla najliczniejszej publiczności Festiwalu - uczniów szkół gimnazjalnych i liceów był to pierwszy kontakt z biblioteką naukową. Właśnie takim gościom starano się pokazać misję Biblioteki, która zarówno chroni kolekcje historyczne stanowiące dziedzictwo kultury europejskiej, jak i rozwija nowe formy elektronicznego dostępu do wiedzy i informacji.
Imprezy Festiwalu Nauki dostarczyły jej uczestnikom wyjątkowej możliwości obejrzenia z bliska cennych zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej. Już pierwsza wystawa. Biblioteka Uniwersytecka - przystań nauki (mgr Ewa Pitak, 1998 r.) wniosła w tej materii niezwykłe emocje. Z bibliotecznego skarbca wydobyto Złotą Bullę Leopolda I, akt fundacyjny Akademii Leopoldyńskiej będącej zalążkiem Uniwersytetu Wrocławskiego. Dla zilustrowania dziejów Biblioteki wystawiono akt uroczystego nadania Uniwersytetowi zbiorów byłej Biblioteki Miejskiej. Pokazano też wyjątkowej klasy zabytek - jedyne zachowane karty z „Biblii Królowej Zofii”, najstarszego polskiego przekładu Biblii.
Biblie z wielu słynnych oficyn wydawniczych były tematem głównym wystawy roku milenijnego (Od Gutenberga do Internetu, mgr Ewa Pitak, 2000 r.) a pergaminowe faksimle Biblii Gutenberga pozwoliło ujrzeć jak wyglądała pierwsza książka wykonana z zastosowaniem ruchomej czcionki.
Zaprezentowano oryginalne kodeksy pergaminowe (Kodeks, minuskuła, welin, bordiura - ciekawostki o rękopisach, dr Edyta Kotyńska, 2004 r.), najstarsze rękopisy muzyczne (XI/XII w.) i okazałych rozmiarów księgi chórowe (XII/XV w.) (Muzyka na Śląsku w średniowieczu w świetle rękopisów ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckie, mgr Alicja Borys, 2005 r.) oraz dawne rękopiśmienne sztambuchy (od XVI do XIX w.) (Kolekcja sztambuchów, mgr Alicja Borys, 2006 r.).
Oryginalne grafiki i fotografie wykorzystała dr Iwona Bińkowska do zilustrowania dwóch tematów z historii sztuki Dokumentacja - portret przedmiotu - zapis nastroju (2004 r.) oraz Portret w grafice i fotografii (2005 r.). Zabytki z kolekcji zbiorów kartograficznych, m.in. najstarszy w Polsce atlas Ptolemeusza z 1482 r. oraz cenne faksimile tzw. Peutingeriany - mapy z III w. n.e prezentowano w 2005 r. (wykład mgr Krystyny Szykuły Mapa odzwierciedleniem wydarzeń w dziejach świata od najdawniejszych czasów). Motywy dekoracyjne dawnych map to temat wykładu mgr K. Szykuły w kolejnym Festiwalu (Dawna kartografia jako dyscyplina interdyscyplinarna, 2006 r.). Pierwsze wydania dzieł Mikołaja Kopernika pokazywała mgr Ewa Kaźmierczak (Mikołaj Kopernik i jego dzieło w świetle starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej, 2006 r.). Ciekawe i cenne druki bibliofilskie z kolekcji bibliologicznej omówiła mgr Iwona Domowicz (Druki bibliofilskie i księgoznawcze XIX wieku w zbiorach BU, 2006 r.). Cymelia ze zbiorów ogólnych złożyły się na wystawy Piękno ilustrowanej książki (mgr Ewa Pitak, 1999 r.) oraz Książki niezwykłe - osobliwości ze zbiorów BU (mgr Luiza Bakalarczyk i mgr Ewa Pitak, 2003 r.). Kolekcję Gabinetu Śląsko- Łużyckiego zaprezentowano przez szczególny rodzaj materiałów bibliotecznych, jakim są dokumenty życia społecznego. Autorzy wystawy Wrocław 1945 - 60. rocznica zakończenia wojny dr Grzegorz Sobol i mgr Krzysztof Hertel dla zilustrowania historii oblężenia twierdzy Breslau i procesu tworzenia się polskiego Wrocławia sięgnęli m.in. po obwieszczenia i zarządzenia komendanta twierdzy, a następnie władz polskich, po afisze kulturalne i ogłoszenia prasowe.
W każdej z wymienionych wyżej wystaw starannie dobrane eksponaty spełniły nie tylko rolę wizytówki bogatych zasobów Biblioteki Uniwersyteckiej, lecz także mogły posłużyć do zilustrowania dziejów książki od zwoju do kodeksu, od książki ksylograficznej do komiksu, od egzemplarzy interfoliowanych do interaktywnej książki elektronicznej. Oferowano spojrzenie na rękopis, druk, mapę, grafikę czy fotografię jako na wytwór kultury materialnej starając się ukazywać związki między użytecznością a pięknem.
Kolejny wątek, który towarzyszył przygotowywanym przez Bibliotekę imprezom - to tematy wrocławskie i śląskie. Akcenty regionalne, czy to eksponowane w tytułach (np.: Muzyka we Wrocławiu w XIX wieku, mgr Wacław Sobociński i mgr Beata Krzywicka, 2005 r., Muzyka na Śląsku w średniowieczu w świetle rękopisów ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej, mgr Alicja Borys, 2005 r.), czy to eksponowane w doborze materiałów bibliotecznych -towarzyszyły większości prezentacji.
W program Festiwalu Nauki wpisywały się często obchody ważnych rocznic i jubileuszy. Tematy rocznicowe wystąpiły w takich imprezach bibliotecznych jak wystawa Od Gutenberga do Internetu zorganizowana w roku milenijnym; obchodom jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu we Wrocławiu poświęcono dwie wystawy: Polscy humaniści i ich uczniowie w XIX-wiecznym Uniwersytecie Wrocławskim (mgr Ewa Głodowska i mgr Luiza Bakalarczyk, 2001 r.) i Vivat Academia, vivant Professores! - uniwersyteckie księgi jubileuszowe i pamiątkowe (mgr Luiza Bakalarczyk, 2002 r.); rok olimpijski stał się okazją do zwrócenia uwagi na świat kultury śródziemnomorskiej - kolebki kultury europejskiej (wystawa Czytanie klasyków - dzieła literatury antycznej w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej, mgr Luiza Bakalarczyk, 2004 r.). W rocznicę zakończenia drugiej wojny światowej zaprezentowano dokumenty ze zbiorów śląskich Wrocław 1945 - 60. rocznica zakończenia wojny (dr Grzegorz Sobol i mgr Krzysztof Hertel, 2005 r.). Dopełnieniem wystawy były nagrania filmowe z wrocławskimi pionierami: Alicją Zawiszą i i Jerzym Sznerchem. Dla młodzieży szkolnej była tozatem szczególna lekcja historii.
Z historią miasta mieli okazję zapoznać się goście wystawy fotografii pokazujących dzieje wrocławskiej fabryki wagonów kolejowych, tramwajowych i lokomotyw („Hofmann-Werke - największy zakład przemysłowy Wrocławia, mgr Wacław Sobociński, 2004 r.).
Uczestnicy imprez bibliotecznych mogli zachować pamiątki w postaci katalogów wystaw i okolicznościowych ekslibrisów, lub też - wykonane własnoręcznie, np. projekty „marmurków” (Technika powstawania papierów marmuryzowanych techniką klajstrową, Beata Stęszewska, 2006 r.) czy też odbitki kart fotokatalogu (Biblioteka Cyfrowa, zabezpieczanie i udostępnianie zbiorów specjalnych, Jerzy Katarzyński, 2006 r.).